ભારતમાં સોનાની માગ 18 ટકા વધીને 248.3 ટન થઈ: વર્ષના ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં સોનાની માગ 53 ટકા વધીને ા.1,65,380 કરોડ થઈ: સોના કરતાં ચાંદી વધુ ચમકી: વેચાણ 35 ટકા વધ્યું

ભારતીય ઝવેરાત બજારના ઈતિહાસમાં પ્રથમ વખત આ ધનતેરસ પર સોના કરતાં ચાંદી વધુ ચમકી. સોનાના ભાવે તેમનો રેકોર્ડબ્રેક રન ચાલુ રાખ્યો હોવાથી, તેણે ગ્રાહકની માંગમાં ઘટાડો કર્યો. તેના બદલે દુકાનદારો ચાંદી ખરીદવા દોડી આવ્યા હતા. ઇન્ડિયન બુલિયન એન્ડ જ્વેલર્સ એસોસિએશનના રાષ્ટ્રીય સચિવ સુરેન્દ્ર મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે, ગત ધનતેરસ કરતાં ભાવ 40 ટકા વધુ હોવા છતાં આ વર્ષે ચાંદીનું વેચાણ 30-35 ટકા વધ્યું છે. સોનાના ઊંચા ભાવે ઘણા ખરીદદારોને નિરાશ કયર્િ અને તેને બદલે ચાંદી તરફ ધ્યાન દોર્યું. લોકો હવે સમજવા લાગ્યા છે કે ચાંદીમાં રોકાણ કરવાની આ વાસ્તવિક તક છે.
ભારતમાં હાલમાં તહેવારોની સિઝન ચાલી રહી છે અને સોનાની જોરદાર ખરીદી જોવા મળી રહી છે. આજે વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલ (ડબલ્યુજીસી ) એ 2024 ના ત્રીજા ક્વાર્ટર માટે ગોલ્ડ ડિમાન્ડ ટ્રેન્ડ્સ રિપોર્ટ રજૂ કર્યો છે. આ વર્ષે જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટરમાં ભારતની સોનાની માંગ 18 ટકા વધીને 248.3 ટન થઈ છે. સોનાની આયાત ડ્યુટીમાં ઘટાડો થવાને કારણે જ્વેલરીની માંગમાં સુધારો જોવા મળ્યો છે અને સોનાની માંગ વધી છે. ગયા વર્ષના સમાન ત્રિમાસિક ગાળામાં સોનાની કુલ માંગ 210.2 ટન હતી. જુલાઇમાં સોનાની આયાત ડ્યુટીમાં મોટા કાપ્ને કારણે જ્વેલરીની માંગમાં સુધારો થયો હતો. 2015 પછી સોના માટે આ સૌથી મજબૂત ત્રીજું ક્વાર્ટર હતું. 2023ના ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 155.7 ટનની સરખામણીમાં માંગ 10 ટકા વધીને 171.6 ટન થઈ છે.
સોનાની કિંમતો અત્યાર સુધીની ઊંચી સપાટીએ છે, તેથી રોકાણકારોમાં ભાવ ઘટવાની રાહ જોવાનું વલણ વધી શકે છે. આખા વર્ષ માટે સોનાની માંગ 700-750 ટનની રેન્જમાં રહેવાની શક્યતા છે, જે ગયા વર્ષની સરખામણીમાં થોડી ઓછી છે.
જ્વેલર્સ અને છૂટક દુકાનદારોની ભારે ધનતેરસની માંગ વચ્ચે, રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં સોનાનો ભાવ રૂ. 300 વધીને રૂ. 81,400 પ્રતિ 10 ગ્રામ થયો હતો, જે અત્યાર સુધીનો સૌથી વધુ રેકોર્ડ છે. મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ, આ કેલેન્ડર વર્ષના ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં સોનાની માંગ 53 ટકા વધીને રૂ. 1,65,380 કરોડ થઈ છે, જ્યારે 2023ના સમાન સમયગાળામાં તે રૂ. 1,07,700 કરોડ હતી.
સોનાના ભાવમાં તીવ્ર વધારાને કારણે આ તહેવારોની સિઝનમાં માંગમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલના સીઈઓ સચિન જૈને કહ્યું કે, 2024માં ભારતમાં સોનાની માંગ 700 થી 750 ટન રહેવાનો અંદાજ છે, જે 2020 પછી સૌથી ઓછી છે. ગયા વર્ષે 2023માં 761 ટન સોનાની માંગ જોવા મળી હતી. આ વર્ષે જુલાઈમાં રજૂ કરાયેલા બજેટમાં સોના પરની આયાત જકાત 15 ટકાથી ઘટાડીને 6 ટકા કરવામાં આવ્યા બાદ સ્થાનિક બુલિયન માર્કેટમાં સોનાના ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો.

2024માં સોનાની કિંમતમાં 26 ટકાનો વધારો
સોનાના ભાવમાં એક હાજર રૂપિયો ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો અને ભાવ રૂ. 82,400 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ પર પહોંચી ગયો છે. વર્ષ 2024માં સોનાના ભાવમાં 26 ટકાનો વધારો થયો છે, જ્યારે 2023માં સોનાના ભાવમાં 10 ટકાનો વધારો થયો હતો. વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલના જણાવ્યા અનુસાર જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટરમાં ભારતમાં કુલ 248.3 ટન સોનાનો વપરાશ જોવા મળ્યો હતો. જેમાં આ ત્રિમાસિક ગાળામાં રોકાણની માંગમાં 41 ટકા અને જ્વેલરીની માંગમાં 10 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે.

વૈશ્ર્વિક સોનાની માગ 1,313 ટન
જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર 2024માં વૈશ્વિક સોનાની માંગ પાંચ ટકા વધીને 1,313 ટન થઈ છે, જે કોઈપણ ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં સૌથી વધુ છે. 2024ના ત્રીજા ક્વાર્ટર માટે ડબલ્યુજીસીના ગોલ્ડ ડિમાન્ડ ટ્રેન્ડ્સ રિપોર્ટ અનુસાર, એક વર્ષ અગાઉના સમાન સમયગાળામાં વૈશ્વિક માંગ 1249.6 ટન હતી.