ડિજિટલ યુગમાં પણ, મોટાભાગના લોકો તેમના ઘરે રોકડ રાખે છે. કાર કે કેટલીકવાર સર્વર અને ઈન્ટરનેટના કારણે ઓનલાઈન પેમેન્ટ શક્ય નથી. પરંતુ શું જાણો છો કે ઘરોમાં રોકડ રાખવાની મર્યાદા શું હોવી જોઈએ? એજન્સીઓ દ્વારા દરોડા દરમિયાન ઘરોમાંથી કેટલી રોકડ મળી આવે છે તેના આધારે વ્યક્તિ વિરુદ્ધ કાર્યવાહી થઈ શકે છે.
​​​​​​​

કોઈપણ સામાન્ય વ્યક્તિ તેના ઘરમાં કેટલી રોકડ રાખી શકે છે? આવકવેરા કાયદા અનુસાર ઘરમાં રોકડ રાખવા પર કોઈ ચોક્કસ પ્રતિબંધ નથી. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે શું મર્યાદા કરતાં વધુ રોકડ રાખવા બદલ આવકવેરા વિભાગ તરફથી નોટિસ મળી શકે છે. ઘરમાં રોકડ રાખવાની કોઈ મર્યાદા નથી. પરંતુ જો કોઈ વ્યક્તિ આવકવેરા વિભાગના સ્કેનર હેઠળ આવે છે, તો તે સમયે તેના માટે ઉપલબ્ધ તમામ રોકડના સ્ત્રોતો વિશે જણાવવું જરૂરી બની જાય છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, જો તે માન્ય સ્ત્રોત પ્રદાન કરવામાં સક્ષમ ન હોય, તો તેની સામે કુલ રકમના 137% સુધીનો દંડ લાદવામાં આવી શકે છે.

રોકડ વ્યવહાર

રોકડ વ્યવહારને લઈને પણ કેટલાક નિયમો છે. આવકવેરા વિભાગ કોઈપણ વ્યક્તિને લોન અથવા ડિપોઝિટ માટે 20,000 રૂપિયા કે તેથી વધુ રોકડ સ્વીકારવા પર પ્રતિબંધ મૂકે છે. જ્યારે 50,000 રૂપિયાથી વધુના વ્યવહારો માટે પાન નંબર ફરજિયાત કરવામાં આવ્યો છે. આ સિવાય એક વર્ષમાં 30 લાખ રૂપિયાથી વધુની રોકડ સાથે પ્રોપર્ટીની ખરીદી કે વેચાણમાં સામેલ કોઈપણ વ્યક્તિ સ્કેનર હેઠળ આવી શકે છે. ખરીદી કરતી વખતે 2 લાખ રૂપિયાથી વધુની રોકડ ચુકવણી પર પ્રતિબંધ છે.

આવકવેરા વિભાગના દરોડા

ઈન્કમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ અને અન્ય એજન્સીઓ કોઈ પણ વ્યક્તિના ઘરે શંકાસ્પદ હોય તો દરોડા પાડી શકે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન જો કોઈના ઘર કે ઓફિસમાંથી વધુ પડતી રોકડ મળી આવે તો ડરવાની જરૂર નથી. પરંતુ દરોડા દરમિયાન, વ્યક્તિએ રોકડ કમાવવાના ચોક્કસ સ્ત્રોત વિશે જણાવવું પડશે. જો જપ્ત કરાયેલી રોકડ યોગ્ય રીતે કમાણી કરવામાં આવી હોય, તો કોઈ એજન્સી વ્યક્તિ વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરી શકશે નહીં. પરંતુ એજન્સી દ્વારા ગેરકાયદેસર નાણાં પર દંડ વસૂલવાની સાથે કાર્યવાહી પણ કરવામાં આવશે.