પીવાનું શુદ્ધ પાણી મેળવવું એ દરેક માનવીનો મૂળભૂત અધિકાર છે પરંતુ વિશ્વની લગભગ 20 ટકા વસ્તી તેનાથી વંચિત છે. વિશ્વ જળ સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે અને ઘણા એવા દેશો છે જે લાંબા સમયથી પીવાના પાણીની ગંભીર કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યા છે. તેથી જ પર્યાવરણવાદીઓ અત્યંત ચિંતિત છે અને તેઓ જળ સંરક્ષણ માટે પણ કામ કરી રહ્યા છે. બીજી તરફ તાજા પાણીનો વિશ્વનો સૌથી મોટો જળાશય એવી જગ્યાએ આવેલો છે કે ત્યાં માનવ વસ્તી નથી. આ ઉપરાંત આ પાણીને પીવાલાયક બનાવવું પણ સરળ કામ નથી. આ જગ્યા છે એન્ટાર્કટિકા ખંડ. જ્યાં વિશાળ બરફની ચાદર પૃથ્વીની સપાટી પર 90% તાજા પાણી (પૃથ્વીના કુલ તાજા પાણીના 60%) સંગ્રહિત કરે છે. મોટા ભાગનું પાણી બરફના રૂપમાં છે.

પાણી જ પાણી, પરંતુ તે પીવાલાયક નથી

બરફની જાડી ચાદરથી ઢંકાયેલ એન્ટાર્કટિકામાં તાજા પાણીનો પુષ્કળ ભંડાર છે પરંતુ તે પી શકાય તેમ નથી. કારણકે તે બરફના રૂપમાં છે. આ બરફની ચાદર સરેરાશ 2 કિમી (1.2 માઇલ) જાડી છે અને કેટલીક જગ્યાએ તેની જાડાઈ 4.5 કિમી સુધી છે. આ બરફ પીગળવો અને પીવાલાયક પાણી બનાવવું એ ખૂબ જ મુશ્કેલ અને ખર્ચાળ કામ છે.

આ બરફ એટલો વિપુલ છે કે જો એન્ટાર્કટિકાની બરફની ચાદર સંપૂર્ણપણે પીગળી જાય તો વૈશ્વિક સમુદ્રનું સ્તર 70 મીટર (230 ફૂટ) વધી જશે. દેખીતી રીતે મોટાભાગની પૃથ્વી આમાં ડૂબી જશે. એન્ટાર્કટિકાનું સરેરાશ તાપમાન - 35 ડિગ્રી સેલ્સિયસની આસપાસ રહે છે અને શિયાળામાં તે ઘટીને - 90 ડિગ્રી સેલ્સિયસ થઈ જાય છે.

વરસાદ પડતો નથી

તાપમાનમાં આટલા મોટા ઘટાડાથી એન્ટાર્કટિકામાં અત્યંત સૂકા પવનો ફૂંકાય છે. જેના કારણે હવામાંથી ભેજ જતો રહે છે, તેથી અહીં વરસાદ પડતો નથી. તેમજ અહીં 300 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાય છે. આ પવનો એટલા જોરદાર હોય છે કે તે થોડા જ સમયમાં મોટી ઈમારતને પણ નષ્ટ કરી શકે છે. તેથી આ ખંડમાં રહેવું ખૂબ મુશ્કેલ છે.

એન્ટાર્કટિકામાં માત્ર વૈજ્ઞાનિક-પ્રવાસીઓ જ જાય છે

આવા આત્યંતિક તાપમાન અને પરિસ્થિતિઓને કારણે એન્ટાર્કટિકામાં ન તો ગામડાં છે, ન શહેરો છે અને ન તો અહીં કોઈ રહે છે. એન્ટાર્કટિકામાં રહેતા મોટાભાગના લોકો માત્ર વૈજ્ઞાનિકો, સંશોધકો અથવા પ્રવાસીઓ છે. આ વૈજ્ઞાનિકો કે સંશોધકો પણ માત્ર વૈજ્ઞાનિક સંશોધન કેન્દ્રમાં જ રહે છે અને તે પણ લાંબા સમય સુધી નહીં. ખરાબ હવામાનને કારણે વર્ષમાં અથવા 15 મહિનામાં એકવાર આ લોકોને લેવા અને છોડવા માટે જહાજ આવે છે.