જો કોઈ બાળક 10 વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરનું હોય, તો તે બેંક ખાતું ખોલી શકશે અને તેને પોતાની રીતે ચલાવી પણ શકશે. દેશની કેન્દ્રીય બેંક, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ નિયમોમાં એક મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર કર્યો છે.આરબીઆઈએ બધી બેંકોને 1 જુલાઈથી આ નિયમ લાગુ કરવા કહ્યું છે. અત્યાર સુધી, 18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોના બેંક ખાતા ખોલી શકાતા હતા, પરંતુ તેને સંપૂર્ણ રીતે ચલાવવાની જવાબદારી માતાપિતા અથવા વાલીઓની હતી. હવે આરબીઆઈએ આ નિયમમાં ફેરફાર કર્યા છે.

આરબીઆઈએ સુધારેલી માર્ગદર્શિકા જારી કરી

રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ સોમવારે બેંકોને 10 વર્ષથી વધુ ઉંમરના સગીર બાળકોને સ્વતંત્ર રીતે બચત/એફડી ડિપોઝિટ ખાતા ખોલવા અને ચલાવવાની મંજૂરી આપવાની મંજૂરી આપી છે.આ સંદર્ભમાં, સેન્ટ્રલ બેંકે સગીરોના ડિપોઝિટ ખાતા ખોલવા અને ચલાવવા માટે સુધારેલા માર્ગદર્શિકા જારી કર્યા છે. આરબીઆઈ એ વાણિજ્યિક બેંકો અને સહકારી બેંકોને જારી કરેલા પરિપત્રમાં કહ્યું છે કે કોઈપણ ઉંમરના સગીરોને તેમના કુદરતી અથવા કાનૂની વાલી દ્વારા બચત અને એફડી ખાતા ખોલવા અને ચલાવવાની પરવાનગી આપી શકાય છે. તેમને તેમની માતાને માતાપિતા તરીકે રાખીને આવા ખાતા ખોલવાની મંજૂરી પણ મળી શકે છે.

બેંકો તેમની જોખમ વ્યવસ્થાપન નીતિને ધ્યાનમાં રાખીને રકમ અને શરતો નક્કી કરી શકે છે

પરિપત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે દસ વર્ષ અને તેથી વધુ ઉંમરના સગીરોને તેમની મરજીથી સ્વતંત્ર રીતે બચત/એફડી ખાતા ખોલવા અને ચલાવવાની મંજૂરી આપી શકાય છે. આમાં, બેંકો તેમની જોખમ વ્યવસ્થાપન નીતિને ધ્યાનમાં રાખીને રકમ અને શરતો નક્કી કરી શકે છે. આ સંદર્ભમાં જે પણ નિયમો અને શરતો નક્કી કરવામાં આવશે, ખાતાધારકને તેની જાણ કરવામાં આવશે. વધુમાં, બહુમતી પ્રાપ્ત થયા પછી, ખાતાધારકની નવી સંચાલન સૂચનાઓ અને નમૂના સહીઓ મેળવવા અને રેકોર્ડ પર રાખવા આવશ્યક છે.

૧ જુલાઈથી બેન્કોની જવાબદારી વધશે

પરિપત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બેંકો તેમની જોખમ વ્યવસ્થાપન નીતિઓ, ઉત્પાદનો અને ગ્રાહકોના આધારે સગીર ખાતાધારકોને ઇન્ટરનેટ બેંકિંગ, એટીએમ/ડેબિટ કાર્ડ, ચેક બુક સુવિધા વગેરે જેવી વધારાની સુવિધાઓ પ્રદાન કરવા માટે સ્વતંત્ર છે. બેંકોએ ખાતરી કરવી જોઈએ કે સગીરોના ખાતા, ભલે તે સ્વતંત્ર રીતે ચલાવવામાં આવે કે વાલી દ્વારા, ઓવરડ્રો ન થાય અને હંમેશા ભંડોળ જાળવી રાખે. આરબીઆઈ એ જણાવ્યું હતું કે આ ઉપરાંત, બેંકો સગીરોના ડિપોઝિટ ખાતા ખોલવા માટે ગ્રાહકની યોગ્ય તપાસ કરશે અને ભવિષ્યમાં પણ આમ કરવાનું ચાલુ રાખશે. કેન્દ્રીય બેંકે બેંકોને 1 જુલાઈ, 2025 સુધીમાં સુધારેલા માર્ગદર્શિકા અનુસાર નવી નીતિઓ બનાવવા અથવા હાલની નીતિઓમાં સુધારો કરવા જણાવ્યું છે.